Network Marketing ekosistemi genişledikçe, sahadaki başarı hikâyelerinin yanında mağduriyet örnekleri de giderek artıyor.
Yanlış yönlendirme, agresif kayıt baskıları, teslim edilmeyen ürünler, geciken ödemeler ve “garantili kazanç” iddiaları… Bunların tamamı tüketicinin yasal hak arama sürecine başvurmasını gerektiren ciddi problemlerdir.
Bu rehber, MLM’de mağduriyet yaşadığınızda hangi adımları atmanız gerektiğini, hangi kurumlara başvurabileceğinizi ve delillerinizi nasıl hazırlamanız gerektiğini net bir çerçeveyle ortaya koyar.
MLM’de Mağduriyet Türleri
Ürün veya Hizmet Teslim Edilmemesi
Sipariş edilen ürünün hiç gelmemesi, geç gelmesi veya eksik gönderilmesi en yaygın MLM mağduriyet türüdür.
Bu durumda sipariş ekran görüntüsü, ödeme dekontu ve fatura sürecin temel delillerini oluşturur.
Para İadesi Alamama
Şirketin iade onayı vermesine rağmen süreçlerin bilinçli şekilde uzatılması veya hiç ödeme yapılmaması, çoğu zaman resmi başvuru gerektirir.
Yanıltıcı Kazanç Vaadi
“Garantili kazanç”, “bir ay içinde şu miktarı kesin kazanırsın”, “robot senin yerine çalışıyor” gibi iddialar hukuken yasaktır.
Bu iddiaların kanıtlanması durumunda mağduriyet açık şekilde ortaya çıkar.
Zorunlu Paket / Stok Baskısı
Zorla paket satma, yüksek tutarlı stok aldırma veya “ekip kurman için önce şu paketi alman lazım” gibi baskılar, piramit yapıya işaret eden kırmızı bayraklardır.
Trading Robotu ve “Otomatik Kazanç” Sunumları
“Otomatik bot”, “AI trading sistemi”, “sen uyurken para kazanıyor” gibi pitch’ler genelde yatırım kılıflı sahte MLM modellerinde görülür ve çoğu doğrudan yasadışıdır.
Hak Aramak İçin İlk Adım: Delil Toplama
MLM’de hak arama sürecinin en kritik aşaması delil toplamaktır. Delil yoksa süreç zayıf ilerler, delil varsa tüketici lehine hızlanır.
Sözleşme, Fatura ve Mesaj Kayıtları
WhatsApp yazışmaları, sosyal medya mesajları, e-postalar, sözleşme görüntüleri, ödeme özetleri…
Bunların tamamı resmi kanıttır ve saklanmalıdır.
Banka Dekontları ve Ödeme Kanıtları
Özellikle kredi kartı ile yapılan ödemeler, ters ibraz (chargeback) hakkını doğurur.
Banka, yanlış yönlendirme delilini gördüğünde çoğu zaman tüketici lehine karar verir.
Sunum ve Paylaşım Kayıtları
Liderlerin yaptığı ses, video veya Zoom sunumları; vaat içeren slaytlar; Telegram ve Instagram paylaşımları kanıt değeri taşır.
Ekip Lideri ile Yapılan Yazışmalar
Baskı, manipülasyon veya eksik bilgilendirme içeren mesajlar, başvurularda güçlü delildir.
Şirket İçinde Çözüm Arama Süreci
Şirket içi süreçler tüketicinin ilk başvuru noktasıdır. Çoğu firma, sorunları bu aşamada çözmeyi tercih eder.
Resmi Destek Kanallarına Başvuru
Şirketin destek talep formları, mail adresleri veya canlı destek hatları üzerinden yazılı başvuru yapılmalıdır.
Yazılı Dilekçe ile Talep Oluşturma
Sözlü talepler geçersizdir. Yazılı başvuru hem hukuki hem zaman açısından sizi güçlü kılar.
Yanıt Sürelerinin Yasal Sınırları
Ortalama yanıt süresi 7–14 gündür.
Bu sürede yanıt gelmezse süreç bir üst resmi makama taşınabilir.
Devlet Üzerinden Hak Arama Yolları
Şirketten sonuç alınamadığında devlet kurumlarına yapılan başvurular devreye girer.
Tüketici Hakem Heyeti Başvurusu
Belirlenen parasal sınırın altındaki tüm uyuşmazlıklarda THH en hızlı çözümdür.
Başvuru e-Devlet üzerinden yapılır ve ücretsizdir.
Ticaret Bakanlığı Şikâyeti
Doğrudan satış yönetmeliğine aykırı davranan şirketler Ticaret Bakanlığı tarafından denetlenir.
CİMER ve e-Devlet Üzerinden Bildirim
Çoklu mağduriyet, yanıltıcı sunumlar veya sistematik bir problem varsa CİMER başvurusu etkili olur.
Bu başvuru farklı kurumlara otomatik olarak yönlendirilebilir.
Dolandırıcılık Şüphesi Durumunda Savcılık
Eğer ortada yatırım kılıfı, toplu para toplama, kaybolan şirket yöneticileri veya robot yatırım iddiaları varsa doğrudan suç duyurusu yapılmalıdır.
Para İadesi Sürecinin İşleyişi
Ürün İadesi – Açılmış / Açılmamış Ürün Farkı
Açılmamış ürünlerde süreç hızlı işler.
Açılmış ürünlerde ise şirket politikası ve ürünün ayıplı olup olmadığı belirleyici olur.
Sözleşme İptal Koşulları
Baskı, yanıltıcı vaad veya eksik bilgilendirme sözleşmenin geçersiz kılınmasına sebep olabilir.
Banka Chargeback (Ters İbraz) Yöntemi
Çoğu kişi bilmez ancak yanlış yönlendirme delilleri bankaya sunulduğunda ödeme doğrudan iade edilir.
Bu yöntem özellikle sahte yatırım içerikli MLM’lerde çok etkilidir.
Gelecekte Mağdur Olmamak İçin Koruyucu Önlemler
Lisanslı ve Şeffaf Şirket Kontrolü
Ticaret Bakanlığı’nda kayıtlı olmayan yapılar yüksek risk taşır.
Kazanç Planı İnceleme Kriterleri
Aşırı kazanç vaatleri, sürdürülemez bonus yapıları ve “kısa sürede zenginlik” iddiaları kırmızı bayraktır.
Giriş Ücreti ve Paket Politikaları
Zorunlu paket baskısı veya yüksek giriş ücretleri piramit sistem işaretidir.
Etik Lider ve Eğitim Yapısı Kontrolü
Liderin yaklaşımı, şirket kültürünün en net göstergesidir.
Manipülatif lider → sorunlu yapı.
Tüketici Güvenliği & Etik Değerler
Bu içerik sana farklı bir bakış kazandırdıysa. Artık sadece okumak değil, bir adım atma zamanı. Sana en uygun olan seçeneği seç ve başlamayı erteleme.
Gelirini artırmak ve gerçek bir sistemle ilerlemek istiyorsan, birlikte bir iş planı oluşturalım.
Detayları İnceleTemeli sağlam kurmak istiyorsan, 30'ar günlük ücretsiz eğitimlerle sistemi A’dan Z’ye öğren.
Eğitimi BaşlatEmin değilsen, birkaç soruyla netleştirebiliriz. Bana yaz — hızlı dönüş sağlarım.
Benimle İletişime Geç
